4-C’lilerin Çalışma Şartları ve Özlük Hakları
Yeni başlayanlar için 4/C4 C Çalışma Şartları

4/C liler basında giderek daha fazla yer edinmektedir. Çok sayıda kişi bu 4/C ifadesinin ne demek olduğunu bilmemektedir.

4/C NEDÄ°R
4/C denilen ifade, bir istihdam statüsünün adıdır. Yerini 657 sayılı DMK nunda bulur. Kanun dört istihdam şekli öngörmüştür. Bunlardan birisi 4/C dir.Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir. İfadesi Kanunda yer almaktadır.

4/C LİLER GEÇİCİ İŞLERDE Mİ İSTİHDAM EDİLİR
4/C lilerin tanımında böyle bir ifadenin yer almasına karşılık fiilen böyle bir durum söz konusu değildir. Çok az kurumda gerçekten geçici işlerde 4/C li personel arada çalıştırılmaktadır. Bunun yanında artık Hükümet tarafından da bir istihdam şekli olarak kabul edildiği açıkça ifade edilebilir.

4/C LÄ°LERÄ°N Ä°STÄ°HDAM SÃœRELERÄ°
4/C lilerin istihdam süreleri standart değildir. Artık geçici olmayan işlerde de çalıştırılan bu statüdeki personelin çalışma süreleri kurumdan kuruma değişmektedir.

ÇALIŞMA ŞARTLARI
4/C li personelin çalışma koşulları yine kurumdan kuruma değişmektedir. Bununla birlikte özelleştirme sonucu işsiz kalarak atanmış olan 4/C li personel, öğrenimine, tecrübelerine ve diğer koşullara bakılmaksızın genel olarak hizmetli gibi çalıştırılmaktadır. Kişi mühendis, yüksek lisans yapmış olabilir ama hizmeti olarak istihdam edilir. En büyük problem aslında budur. Kişiler niteliklerine göre kurumlar atanmadığı gibi kurumlarda da niteliklerine göre çalıştırılmamaktadır.

MALÄ° HAKLARI
Mali hakları kontenjanı veren BKK ile düzenlenmektedir. Bunun dışında kurumdaki her hangi bir ek ödemeden istifade edebilmesi de mümkün değildir. Tabi ki bu durum da ayrı bir soruna yol açmaktadır. Döner sermaye dağıtımı yapılan kurumlar, fazla çalışma yapılan kurumlarda 4/C li personele ödeme yapılmaması aslında eşitliği de aykırı bir durumdur. Bu konuda bir dava için sendikaları ikna etmeye çalışacağız.

TAYİN VE GEÇİCİ GÖREVLENDİRME MESELESİ
4/C lilerin tayini ve geçici görevlendirmelerinin yapılması mümkün değildir. Çok katı haliyle çalıştığı yerde kalmak zorundadır. Başka kurumlara, aynı kurumun diğer ildeki teşkilatlarına atanamaz.

STATÜSÜ
Bu kişiler işçi, memur veya sözleşmeli personel değildir. Bu personelin adına 4/C li denmektedir.

EMEKLÄ°LÄ°K
Emeklilik açısından Sosyal Güvenlik Kurumuna tabidirler.

TAZMÄ°NAT
İŞ sonu tazminatı ödemesi yapılmaktadır.

Ä°ZÄ°N
İzin hakları imzaladıkları sözleşme ve buna dayanak teşkil eden BKK ile ayrı ayrı düzenlenmektedir. Örneğin özelleştirme sonucu yerleştirilen 4/C liler için her ay 2 gün, en fazla da 30 gün ücretli hastalık izni düzenlenmiştir. Bu süre için de SGK ya yapılan ödemeler ilgilinin maaşından düşülür.

Doğum ve ölüm izninde de durum aynıdır. BKK na göre değişen bir durum arz edebilir.

YÜKSELME-UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ
4/C li personelin meslekte yükselmesi söz konusu değildir. Zaten her hangi bir unvan adı altında da atanmadığı için unvan değişikliği denilen husus söz konusu bile değildir.

KADROYA GEÇME DURUMU
4/C li personelin kadroya geçirilme durumu özellikle seçime yakın zamanda üretilen bir söylenti durumunda olmaktadır. Böyle bir durum hatta söylentisi bile söz konusu değildir. Seçime yakın zamanda yine bu tür asılsız söylentiler bekliyoruz.

Ä°Åž GÃœVENCELERÄ°
İşten çıkarılma tehlikesine karşı güvencenin genel hukuk güvencesi dışında olduğunu ifade edemeyiz. İdare sağlam gerekçeye dayalı olarak sözleşmeyi fesh edebilir.

Â